Uchwały ORA ws. Trybunału Konstytucyjnego i Prokuratora Gen.

Załącznik nr  2

do protokołu z posiedzenia ORA w Olsztynie,

z dnia 1 grudnia 2015 r.

Okręgowa Rada Adwokacka w Olsztynie w składzie:

1.      adw. Andrzej Kozielski                     - Dziekan,

2.      adw. Stefan Salamon                        - Wicedziekan,

3.      adw. Roman Zieliński                       - Wicedziekan,

4.      adw. Marek Gawryluk                      - Sekretarz,

5.      adw. Andrzej Kempa                        - Rzecznik Dyscyplinarny,

6.      adw. Janusz Jarocki                           - Członek,

7.      adw. Jacek Klonowski                      - Członek,

8.      adw. Krzysztof Misiarz                     - Członek,

na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2015 r., działając z urzędu, na podstawie przepisu art. 44 ust. 1 i  art. 45 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz.U.2015.615 t.j.)   w głosowaniu: 7 głosów za i 1 przeciw

u c h w a l i ł a :

wyrazić sprzeciw wobec złej ingerencji legislacyjnej naruszającej podstawowe standardy demokratycznego Państwa Polskiego polegającej na przyjęciu ustawy z dnia 19 listopada  2015 r.  o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (opubl. Dz. U. 2015, poz. 1928).

U z a s a d n i e n i e

Okręgowa Rada Adwokacka w Olsztynie mając na względzie uregulowaną na poziomie ustawowym misję Adwokatury Polskiej w zakresie kształtowania i stosowania prawa, a także  promowanie praworządności, która stanowi postawę wszystkich prawidłowo funkcjonujących państw o ustroju opartym na demokracji, pragnie zwrócić uwagę na zaobserwowane w ostatnim czasie niepokojące zjawisko niepożądanej  i złej ingerencji legislacyjnej naruszającej podstawowe standardy demokratycznego Państwa Polskiego wyznaczone granicami określonymi przepisami obowiązującej Konstytucji, którego przykładem stała się uchwalona w dniu 19 listopada 2015 r. ustawa o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (opubl. Dz. U. 2015, poz. 1928). Uzasadnione wątpliwości wzbudzają przede wszystkim normy zawarte w art. 1 pkt 5 i 6 oraz w art. 2 tej ustawy, które stanowią przykład instrumentalnego wykorzystywania prawa dla doraźnych celów dalekich od założeń, którym prawo w naszym Państwie ma służyć. Okręgowa Rada Adwokacka w Olsztynie pragnie zauważyć, że z obecnej perspektywy czasowej Trybunał Konstytucyjny jest instytucją gruntownie utrwaloną w polskiej kulturze prawnej i stanowi jedną z podstaw polskiego systemu ustrojowego. Już pobieżna analiza dotychczasowej działalności Trybunału Konstytucyjnego powołanego ustawą z dnia 26 marca 1982 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. 1982, Nr 11, poz. 83) i funkcjonującego od 1985 r. na podstawie kolejnych aktów prawnych rangi ustawowej (ustawa z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym, Dz. U. 1985, Nr 22, poz. 98 ze zm., ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, Dz. U. 1997, Nr 102, poz. 643 ze zm. oraz ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym, Dz. U. 2015, poz. 1064) pozwala dostrzec, że o jego  doniosłości świadczy obszerny dorobek w zakresie orzecznictwa, które jako niezależny wyznacznik wartości konstytucyjnych stanowi gwarancję urzeczywistniania i ochrony reguł, jakim hołduje Rzeczpospolita Polska. Autorytet, prestiż, poważanie i szacunek, którymi do tej pory cieszył się Trybunał Konstytucyjny, stanowią wartość samą w sobie, dlatego nic nie może stanowić usprawiedliwienia dla prób jej podważania. Wszelkie działania zmierzające w tym kierunku budzą sprzeciw i opór Okręgowej Rady Adwokackiej w Olsztynie, albowiem są krótkowzroczne i w imię bieżących interesów określonych grup uderzają w pozycję Trybunału Konstytucyjnego, która od przeszło ćwierćwiecza była budowana mozolną i trudną pracą oraz poświęceniem i zaangażowaniem osobistym wszystkich jego członków.   

Z tych względów Okręgowa Rada Adwokacka w Olsztynie uchwaliła jak wyżej.

Protokołował                                                                              Przewodniczył

 Sekretarz                                                                                    Dziekan

Okręgowej Rady Adwokackiej                                                Okręgowej Rady Adwokackiej

 (Marek  Gawryluk)                                                                     (Andrzej Kozielski)

 Adw. Marek Gawryluk                                                               Adw. Andrzej Kozielski

Załącznik nr  3

do protokołu z posiedzenia ORA w Olsztynie,

z dnia 1 grudnia 2015 r.

Okręgowa Rada Adwokacka w Olsztynie w składzie:

1.      adw. Andrzej Kozielski                     - Dziekan,

2.      adw. Stefan Salamon                        - Wicedziekan,

3.      adw. Roman Zieliński                       - Wicedziekan,

4.      adw. Marek Gawryluk                      - Sekretarz,

5.      adw. Andrzej Kempa                        - Rzecznik Dyscyplinarny,

6.      adw. Janusz Jarocki                           - Członek,

7.      adw. Jacek Klonowski                      - Członek,

8.      adw. Krzysztof Misiarz                     - Członek,

na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2015 r., działając z urzędu, na podstawie przepisu art. 44 ust. 1 i  art. 45 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz.U.2015.615 t.j.) jednogłośnie

u c h w a l i ł a :

wyrazić sprzeciw wobec podejmowania działań legislacyjnych zmierzających do połączenia urzędu Ministra Sprawiedliwości i urzędu Prokuratora Generalnego.

U z a s a d n i e n i e

Okręgowa Rada Adwokacka w Olsztynie, mając na względzie ustawową i dziejową rolę Adwokatury powołanej do współdziałania w kształtowaniu prawa w stopniu zapewniającym możliwie optymalną ochronę praw i wolności obywatelskich, opowiada się przeciwko podejmowaniu działań legislacyjnych zmierzających do połączenia urzędu Ministra Sprawiedliwości i urzędu Prokuratora Generalnego.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej nie definiuje ustrojowej pozycji Prokuratora Generalnego, przesądzając jedynie w art. 191 ust. 1 pkt 1, że posiada on kompetencję do występowania z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego w sprawach podlegających orzecznictwu tego Trybunału. Z kolei art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o Prokuraturze (tekst jedn. 2011, Nr 270, poz. 1599 ze zm.) przyznaje Prokuratorowi Generalnemu główny atrybut w postaci sprawowania  kierownictwa nad działalnością prokuratury, aczkolwiek prokuratura jako organ w strukturze prawnych mechanizmów funkcjonowania państwa nie została ujęta w definicję legalną. Natomiast analiza dotychczasowych regulacji odnoszących się do prokuratury wskazuje, że niezależnie od tego, czy prokuratura była wymieniana w ustawie zasadniczej, czy regulowana na płaszczyźnie ustawy zwykłej, ustawodawca określał ją poprzez wskazanie jej zadań i struktury. Zadaniem prokuratury, jako organu ochrony prawnej, jest strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad ściganiem przestępstw. Swoboda ustawodawcy w przedmiocie kreowania określonego modelu funkcjonowania i ustroju prokuratury, a także sposobu powoływania prokuratorów nie została ograniczona przepisami Konstytucji z 1997 r. Mimo to wprowadzone ustawą z dnia 9 października 2009 r. (Dz. U. 2009, Nr 178, poz. 1375) i obowiązujące od dnia 31 marca 2010 r. rozwiązanie, które przewiduje rozdział urzędu Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego, w lepszym stopniu stwarza warunki, w których możliwa jest realizacja zadań prokuratury przy zachowaniu apolityczności i niezależności prokuratorów. Są to wartości o znaczeniu fundamentalnym, ponieważ stanowią podstawę prawidłowego funkcjonowania prokuratury, a w szerszym wymiarze również wymiaru sprawiedliwości.

Opowiadając się za zachowaniem aktualnego rozwiązania nie sposób pominąć stanowiska Trybunału Konstytucyjnego zawartego w uzasadnieniu wyroku z dnia 6 maja 2007 r. wydanego w sprawie prowadzonej pod sygn. SK 54/06 (opubl. OTK-A z 2007 r., Nr 3, poz. 23), w którym Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że chociaż prokuratura nie jest organem władzy sądowniczej, to jednak wchodzi w skład organów ochrony prawnej. W postępowaniu przygotowawczym w procesie karnym prokuratorzy pełnią rolę quasi-jurysdykcyjną i w związku z tym korzystać muszą z atrybutu niezależności. W kontekście odmienności tego atrybutu od konstytucyjnej zasady niezawisłości sędziów, w piśmiennictwie karnoprocesowym zwraca się uwagę na zbliżenie się statusu prokuratorów do statusu sędziów. W przytoczonym orzeczeniu Trybunał Konstytucyjny stwierdził również, że dążenie do kształtowania pozytywnego obrazu organów ochrony prawnej w społeczeństwie prowadzi do wzmocnienia zaufania społecznego do tych organów oraz stwarza gwarancje utrzymywania pewnych standardów zachowań, istotnych z punktu widzenia obrazu sądów oraz prokuratury w społeczeństwie.

Warto też zauważyć, że obecnie istniejący model oparty na rozdziale urzędu Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego lepiej realizuje wymagania dotyczące niezależności i bezstronności prokuratora, które zawarte są w Zaleceniu Rec(2000)19 Rady Europy z dnia 6 października 2000 r. dotyczącym roli prokuratury w wymiarze sprawiedliwości w sprawach karnych, przyjętym przez Komisję Ministrów Rady Europy w dniu 6 października 2000 r., a przygotowanym przez Komisję Ekspertów do Spraw Roli Prokuratury w Wymiarze Sprawiedliwości w Odniesieniu do Spraw Karnych (PC-PR), ustanowioną pod patronatem Komisji Europejskiej ds. problemów związanych z przestępczością (CDPC).

Godzi się też przypomnieć okoliczności, które legły u podstaw przyjęcia podczas obrad Okrągłego Stołu obowiązującego do 2010 r. modelu opartego na kumulacji funkcji Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości w jednej osobie. Motywem wyboru wówczas odmiennego rozwiązania było dążenie do zapewnienia parlamentowi kontroli nad prokuraturą, która działała na zasadach wywodzących się z ustroju PRL, gdy Prokurator Generalny podporządkowany był Radzie Państwa. Obecnie brak jest przyczyn, które miałyby przemawiać za powrotem do takiego rozwiązania.

Z tych względów Okręgowa Rada Adwokacka w Olsztynie uchwaliła jak wyżej.

Protokołował                                                                              Przewodniczył

 Sekretarz                                                                                    Dziekan

Okręgowej Rady Adwokackiej                                                Okręgowej Rady Adwokackiej

 (Marek  Gawryluk)                                                                     (Andrzej Kozielski)

 Adw. Marek Gawryluk                                                               Adw. Andrzej Kozielski